درباره سکه طلا 

با تغییر و تحولات ایجاد شده در راه و رسم زندگی و تغییر شکل جوامع از سنتی به مدرن، شیوه‌های سرمایه‌گذاری هم تغییر کرده است، اما در تمام این دوران یعنی تاریخ باستان تا امروز، سکه و شمش طلا وجود داشته و مهم‌تر از آن ارزشمند بوده و هست.
تاریخ ساخت و تولید سکه طلا به عنوان واحد پولی به پنج هزار سال پیش در موهنجودارو برمی‌گردد. با گذشت قرن‌ها، همچنان سکه طلا ارزشمند است و هر چند کاربردهای مختلفی برای هدیه دادن و ... پیدا کرده، اما یک روش سرمایه‌گذاری هم محسوب می‌شود. با وجود واحدهای پولی مدرن و امروزی، هنوز هم در سراسر جهان سکه‌های طلا ضرب می‌شوند که عموما در کشورها، نظارت بر ضرب و توزیع سکه‌های طلا در اختیار بانک مرکزی یا وزارت مالی و اقتصادی است.
در این مقاله می‌خواهیم درباره سکه طلا در ایران، راهی که پشت سر گذاشته و نمونه‌هایی که امروزه در بازار موجود است، صحبت کنیم. بی شک، برای بسیاری از ما ضرورت خرید یا فروش سکه طلا پیش آمده و پیش خواهد آمد، پس چه بهتر که اطلاعات درستی درباره انواع سکه طلا، تفاوت آن‌ها با هم و عوامل موثر بر قیمت گذاری سکه طلا داشته باشیم.

تاریخچه سکه طلا در ایران 

تاریخ ضرب سکه در ایران به ۲۵۰۰ سال پیش یعنی دوران هخامنشی برمی‌گردد. در آن دوران، اولین سکه‌ها به منظور سهولت در کسب و کار و تجارت ضرب شدند. در تمام این دوران، دولت‌ها با سر کار آمدن و قدرت گرفتن، اقدام به ضرب سکه با نام و نشان خود می‌کردند. سکه‌هایی که اگر این روزها پیدا شوند، عتیقه هستند.
از زمان هخامنشی تا روی کار آمدن قاجار و سفر ناصر الدین شاه به اروپا، ضرب سکه در ایران به صورت دستی بود؛ یعنی با ضربات چکش، تصویر یا نوشته دلخواه را روی سکه حک می‌کردند. به همین دلیل به این سکه‌ها، سکه‌های چکشی هم میگفتند. سکه‌های چکشی چون کار دست بودند، شکل‌های نامنظمی داشتند و ضخامت و فرم آن‌ها متفاوت بود.
•    در سال ۱۲۵۴ خورشیدی، اولین دستگاه ضرب سکه وارد ایران شد؛ در واقع، ماشین ضرب سکه، یکی دیگر از نتایج سفر ناصر الدین شاه قاجار به اروپا بود. به دستور او، یک دستگاه ضرب سکه در سال ۱۲۵۴ به همراه یک اتریشی متخصص به ایران آورده شد. حدس این موضوع که این ماشین در کجا قرار گرفت، چندان سخت نیست. اگر کمی تهران را بشناسید، اسم سه راه ضرابخانه را شنیده‌اید؛ محلی که اولین ماشین ضرب سکه در آن قرار گرفت و نخستین سکه‌های ماشینی را در تاریخ ایران تولید کرد. جالب است بدانید، محل قرار گرفتن ماشین ضرب سکه، یک کارخانه چلوار بافی تعطیل شده بود. به دستور ناصر الدین شاه، کارخانه متروکه، تبدیل به ضرابخانه شد.

• تا مدت‌ها ضرب سکه برای تمام گوشه و کنار ایران، توسط این ضرابخانه انجام می‌شد، اما بعدها، کلانشهرهایی چون تبریز و اصفهان هم صاحب دستگاه ضرب سکه شدند.
• در حال حاضر، ضرب سکه توسط دستگاه‌های تمام اتوماتیک انجام می‌شود. این دستگاه‌ها قادر هستند، در هر ثانیه، ۱۲ سکه ضرب کنند. فشاری که این دستگاه‌ها به طلا وارد می‌کنند، ۸۰ تن است؛ برابر با ۱۰۰۰ بار ضربه چکش که به صورت دستی به سکه وارد می‌شد.

انواع سکه طلا 

در حاضر در بازار طلا و سکه ایران، چند مدل سکه طلا محبوب موجود است:

سکه طلا بهار آزادی

ضرب سکه بهار آزادی از سال ۱۳۵۸ به مناسبت پیروزی انقلاب اسلامی شروع شد. این سکه از نظر مشخصات کلی با عیار ۲۲، ۸.۱۳۳ گرم وزن و قطر ۲۲ میلی‌متر تولید می‌شود. البته این سکه، انواع دیگری هم دارد که به طور مجزا به معرفی آن‌ها نیز می‌پردازیم. 

انواع سکه طلا بهار آزادی  

براساس قانون ضرب مسکوکات طلا، عیار سکه طلای بهار آزادی  ۹۰۰ در هزار طلای خالص و ۱۰۰ در هزار مس یا آلیاژی از نقره و مس است. این سکه در دو طرح متفاوت و چندین قطع در بازار سکه و طلا موجود است. از نظر قطع هم سکه بهار آزادی در انواع ربع، نیم، یک یا تمام، دو و نیم و پنچ بهار آزادی ضرب می‌شود.

سکه بهار آزادی طرح قدیم 

طرح یک روی این سکه، تکرار سه بار نام حضرت علی (ع) با خط معقلی یا بنایی در داخل یک شش ضلعی داشته و روی دیگر آن تصویر بارگاره امام رضا (ع) با عبارت نخستین بهار آزادی بود. سکه طلا قدیمی یا همان طرح قدیم از سال ۱۳۵۸ تا ۱۳۷۰ ضرب می‌شد و از سال ۱۳۷۰ ضرب آن متوقف شده است. 

سکه بهار آزادی طرح جدید یا سکه طلا امامی

در سال ۱۳۷۰ مصوب شد که طرح روی سکه بهار آزادی تغییر کند. بنابر این مصوبه قرار شد در وزن، عیار و اندازه سکه تغییری ایجاد نشود، اما روی یک طرف سکه تصویر حضرت امام  و سال ضرب آن حک شود؛ به همین دلیل به آن سکه امامی هم گفته می‌شود. در روی دیگر سکه، تصویر بارگاه امام رضا علیه‌السلام و عبارت «بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران» دیده می‌شود.

نیم سکه بهار آزادی

وزن نیم سکه بهار آزادی ۴.۰۶۶۵ گرم است و  با قطر ۱۹ میلی‌متر و عیار ۲۲ ضرب می‌شود.

ربع سکه بهار آزادی 

این سکه ۲.۰۳۲۲۵  گرم وزن دارد و با قطر ۱۴ میلی‌متر و عیار ۲۲ در بازار موجود است. 

سکه طلا یک گرمی

قدمت سکه‌های بهار آزادی یک گرمی هم‌پای انواع دیگر این سکه نیست و بانک مرکزی از سال ۱۳۹۰ اقدام به ضرب این سکه‌ها کرد. سکه یک گرمی به طور دقیق ۱.۰۱ گرم وزن دارد و قطر آن‌ ۱۳.۳ میلیمتر است. عیار آن هم مشابه سکه بهار آزادی ۲۲ یا همان ۹۰۰ است. از نظر طرح هم مشابه سکه‌های بهار آزادی است.

سکه طلا پارسیان

تولید سکه پارسیان از ۱۰ سال پیش با بالا رفتن قیمت طلا و جواهرات و گران شدن سکه شروع شد. سکه پارسیان به سکه‌های گرمی هم معروف است و از ۰.۲ گرم یا همان ۲۰ سوت تا وزن‌های بالاتر تولید می‌شود. عیار سکه پارسیان، پایین‌تر از سکه بهار آزادی است و مانند زیورآلات طلا زنانه با طلای عیار ۱۸ ساخته می‌شود. به همین دلیل قیمت سکه پارسیان با قیمت روز طلا محاسبه و اعلام می‌شود. هنگام خرید این سکه باید قیمت طلای ۱۸عیار امروز را پرسیده و با توجه به بودجه خود، وزن سکه را انتخاب کنید.

پیش بینی قیمت طلا

قیمت سکه روزانه است و تابع عوامل بسیاری تغییر می‌کند. به طور کلی، قیمت سکه امامی به قیمت جهانی طلا و دلار بستگی دارد. کارشناسان اقتصادی هم برای پیش بینی قیمت طلا نوسانات جهانی قیمت طلا و دلار را رصد می‌کنند. به همین دلیل، هر چند یک امر قطعی نیست، ولی تا حدودی می‌توان روند افزایش یا کاهش قیمت سکه طلا را پیش‌بینی کرد. 

خرید سکه طلا از دیجی کالا 

احتمالا با خواندن این مقاله دیگر می‌دانید، هر نوع سکه طلا چند گرم است و با توجه به هدف خرید و بودجه خود، چه سکه طلایی می‌توانید تهیه کنید. فقط هنگام خرید به نکات دیگری هم توجه کنید، مثلا ترجیحا سراغ نمونه‌های بانکی بروید که مهر و موم مطمئنی دارند. از سوی دیگر، پیشنهاد می‌کنیم، سکه طلا مورد نظر خود را بر اساس قیمت دلار امروز و همچنین قیمت طلا امروز از مراکز معتبری همچون دیجی کالا تهیه کنید. دیجی کالا هر محصولی را با ضمانت اصالت کالا در اختیار شما قرار می‌دهد تا خیال‌تان از بابت خرید راحت باشد.